Sự thật phũ phàng là khi càng có nhiều người sử dụng tinh dầu, sản phẩm này càng có nguy cơ bị làm giả, làm nhái. Vậy nên, các phương pháp kiểm nghiệm tinh dầu tất yếu phải có để ngăn chặn tinh dầu kém chất lượng.
Ngay cả bản thân bạn cũng thế, là người tiêu dùng, bạn bỏ tiền ra không phải để sử dụng tinh dầu giả. Chỉ khi hiểu và sử dụng tinh dầu đạt chuẩn, những tác dụng của tinh dầu mới phát huy hiệu quả và giúp ích cho đời sống của bạn. Chắc hẳn bạn cũng muốn thế, phải không?
Thế thì bạn không thể bỏ qua bài viết này, thông tin bổ ích bên dưới có thể giúp bạn kiểm tra chất lượng tinh dầu. Bên cạnh đó còn hiểu được quy trình kiểm nghiệm tinh dầu của nhà nước sẽ như thế nào. Bắt đầu nhé!
Mục lục bài viết
1. Phương pháp kiểm nghiệm tinh dầu
Những phương pháp kiểm nghiệm tinh dầu phần lớn được thực hiện trong phòng thí nghiệm. Vì phải dùng hóa chất, vì vậy bạn không nên tự ý mua về kiểm tra tại nhà.
1.1. Phương pháp phát hiện nước trong tinh dầu
Tinh dầu nguyên chất sẽ không có nước. Vì thế phương pháp phát hiện nước giúp phát hiện có nước bên trong tinh dầu hay không.
Cách thực hiện phương pháp này trong phòng kiểm nghiệm như sau: sử dụng một ống nghiệm khô, cho vào một ít tinh thể đồng Sulfat khan, sau đó lấy một vài giọt tinh dầu và nhỏ vào ống nghiệm, lắc đều, để yên ống nghiệm trong 15 phút và theo dõi hiện tượng hóa học xảy ra.
Nếu kết quả cho thấy đồng Sulfat chuyển sang màu xanh lam có nghĩa tinh dầu đang chứa nước. Ngoài ra, lắc tinh dầu với CaCl2 khan hoặc CuSO4 khan cũng là một cách để thử nghiệm, khi thấy hiện tượng CaCl2 sẽ chảy hoặc CuSO4 sẽ chuyển từ màu xanh nhạt sang xanh nước biển, khẳng định được rằng kết quả kiểm nghiệm tinh dầu có nước.
Bạn có biết vì sao nên sử dụng chai lọ thủy tinh để đựng tinh dầu mà không phải vật liệu khác?
1.2. Phương pháp phát hiện cồn trong tinh dầu
Một vài cơ sở hàng kém chất lượng, có thể trộn cồn với tinh dầu nhằm qua mắt người tiêu dùng. Vậy nên phương pháp kiểm nghiệm tinh dầu thứ hai là cần phát hiện cồn bên trong.
Để làm được điều đó, chúng ta sẽ tiến hành một thí nghiệm hóa học: lấy ra khoảng 1ml tinh dầu rồi nhỏ nước vào, sau đó lắc hoặc khuấy đều. Kết quả cho ra một dung dịch có màu đục như sữa, khi ấy chắc chắn trong tinh dầu có cồn. Với cách này bạn có thể thực hiện kiểm tra tại nhà, không cần phải ở trong phòng thí nghiệm.
Hoặc cách khác nữa, bạn có thể lấy 5ml tinh dầu cho vào bình cassia rồi thêm 75ml nước. Sau đó cũng lắc đều và thêm nước sao cho phần tinh dầu bị đẩy lên đến phần vạch ngang trong ống nghiệm. Vì cồn ưa nước, nên khi mực nước giảm rõ rệt có thể khẳng định trong tinh dầu đó có chứa cồn.
1.3. Phương pháp phát hiện ion kim loại nặng trong tinh dầu
Những kim loại nặng ẩn trong tinh dầu đem đến tác động xấu đối với sức khỏe con người. Vì thế cần loại bỏ ion kim loại nặng để tinh dầu nguyên chất nhất và muốn làm được điều này, trước tiên phải tiến hành kiểm nghiệm tinh dầu bằng phương pháp phát hiện ion kim loại nặng.
Theo phương pháp kiểm nghiệm này thì bạn sẽ lắc đều tinh dầu với nước để tách riêng lớp nước. Tiếp đến, cho sục một luồng khí H2S rồi quan sát kết quả. Nếu có tủa sulfur màu đen xuất hiện trong ống nghiệm, không còn nghi ngờ gì nữa, trong tinh dầu có chứa ion kim loại nặng.
1.4. Phương pháp phát hiện những chất giả mạo khác có trong tinh dầu
Tinh dầu kém chất lượng còn chứa các chất giả mạo. Thông thường là những chất có thể tan trong nước như: ethanol, glucerin,… hoặc chứa dầu mỡ, xăng dầu,…là các chất tan trong dầu.
Các chất giả mạo này có tính chất khác nhau, bởi vậy cũng phải áp dụng những phương pháp kiểm nghiệm tinh dầu khác nhau mới phát hiện ra chúng. Bên dưới là một số phương pháp kiểm nghiệm tinh dầu nhằm phát hiện các chất giả mạo thông dụng. Và tất nhiên là dễ thực hiện nhất:
– Chất ethanol: với chất này, chúng ta sẽ kiểm nghiệm bằng cách tạo một sản phẩm có tên gọi là iodoform CHI₃ có mùi đặc biệt. Sau đó, nhỏ từng giọt nước kết hợp với khoảng 5ml tinh dầu vào trong một ống nghiệm rồi lắc đều, và quan sát kết quả, nếu có chứa ethanol, bên trong ống nghiệm tinh dầu sẽ chuyển màu đục như sữa.
– Glucerin hoặc dầu béo: muốn phát hiện những chất này, chúng ta sẽ kiểm định chất lượng tinh dầu bằng cách cho hấp cách thuỷ để tinh dầu bốc hơi. Tiếp theo cho vào một ít tinh thể kali sulfat, đun trực tiếp, phản ứng xảy ra nếu trong tinh dầu có dầu béo hoặc glucerin thì nó sẽ xuất hiện mùi đặc trưng của acrolein.
– Dầu mỡ trong tinh dầu: để biết được có dầu mỡ trong tinh dầu hay không, bạn cần nhỏ 1 giọt tinh dầu lên giấy bọc hay giấy bóng kính. Làm bay hơi tinh dầu bằng cách hơ nhanh trên bếp, nhưng đừng để giấy bị cháy rồi bắt đầu quan sát kết quả xảy ra. Nếu để lại vết tức là trong tinh dầu có chứa mỡ.
– Xăng hoặc dầu hoả: với loại chất này, chúng ta có thể kiểm nghiệm bằng phương pháp kiểm tra như sau: lấy 5ml tinh dầu, nhỏ từng giọt tinh dầu cho đến hết vào một ống nghiệm. Sau đó cho tiếp 80ml ethanol 800, khi tinh dầu tan hết trong alcol, thì những chất giả mạo như xăng hay dầu hoả sẽ nổi lên trên bề mặt và từ đó chúng ta có thể xác định rõ ràng trong tinh dầu có chứa tạp chất và hàng kém chất lượng.
Thông qua những cách kiểm tra trên, chúng ta mới biết cách phân biệt dầu tràm nguyên chất cùng nhiều loại tinh dầu phổ biến khác như tinh dầu xông phòng, tinh dầu dưỡng,…Qua đó, mới có thể an tâm sử dụng mà không phải lo sợ hàng kém chất lượng.
2. Quy trình kiểm nghiệm tinh dầu của nhà nước
Ngày nay, có nhiều công ty, đơn vị có dịch vụ kiểm nghiệm tinh dầu. Bạn chỉ cần liên lạc là có thể dễ dàng tiến hành quy trình kiểm nghiệm.
2.1. Chỉ tiêu kiểm nghiệm tinh dầu
Quy trình kiểm nghiệm chất lượng tinh dầu nhìn chung là để đạt các chỉ tiêu về:
– Cảm quan
– Hóa lý
– Vi sinh
Tuỳ vào mục đích kiểm nghiệm như kiểm nghiệm định kỳ, kiểm tra chất lượng hay kiểm nghiệm để làm thủ tục công bố chất lượng sản phẩm… doanh nghiệp của bạn có thể giảm bớt hoặc bổ sung các chỉ tiêu nhằm tiết kiệm thời gian và không tốn quá nhiều chi phí kiểm nghiệm, mà vẫn đảm bảo theo đúng quy định sản phẩm.
2.2. Tại sao phải kiểm nghiệm và công bố chất lượng tinh dầu?
– Khi muốn đưa sản phẩm tinh dầu ra thị trường, bắt buộc phải tiến hành thủ tục kiểm nghiệm và công bố chất lượng tinh dầu
– Có thể lưu thông sản phẩm tinh dầu hợp pháp và tuân thủ theo quy định tại Việt Nam
– Tạo ra sản phẩm chất lượng, tạo lòng tin của khách hàng đối với nhà sản xuất
– Nâng cao thương hiệu và uy tín của nhà sản xuất, kinh doanh
– Giúp cho nhà sản xuất dễ dàng mở rộng sản phẩm và thị trường, và lấy cơ sở để thuyết phục khách hàng mua hàng
– Những sản phẩm đạt chuẩn có chứng nhận sẽ có ưu thế cạnh tranh so với sản phẩm cùng loại cạnh tranh
– Chứng nhận sản phẩm cũng là cách thức để kiểm soát quy trình sản xuất
– Tạo tiền để để giúp nhà sản xuất duy trì chất lượng, cải tiến năng suất, giảm sự lãng phí và giảm tỉ lệ phế phẩm
Sau đây sẽ là quy trình kiểm nghiệm tinh dầu theo tiêu chuẩn của nhà nước.
2.3. Quy trình kiểm nghiệm tinh dầu
Nếu bạn thuộc một trong những loại hình doanh nghiệp dưới đây:
– Cơ sở thực hiện sản xuất và kinh doanh sản phẩm tinh dầu
– Đơn vị nhập khẩu sản phẩm tinh dầu nước ngoài muốn lưu hành sản phẩm tại Việt Nam
– Công ty nước ngoài muốn tham gia vào thị trường Việt Nam trong lĩnh vực sản xuất, kinh doanh tinh dầu
Kiểm nghiệm sản phẩm tinh dầu là một hình thức kiểm soát chất lượng sản phẩm trước khi tung ra thị trường. Việc kiểm nghiệm tinh dầu sẽ tuân theo Luật an toàn thực phẩm do Quốc hội ban hành, theo nghị quyết số 51/2001/QH10.
– Doanh nghiệp chuẩn bị mẫu sản phẩm (tối thiểu 200 gram/mẫu) sau đó gửi đến đơn vị làm dịch vụ kiểm nghiệm hoặc đến trung tâm kiểm nghiệm để thực hiện.
Trung tâm kiểm nghiệm được Bộ Y Tế công nhận và được cấp chứng chỉ hành nghề như Trung tâm dịch vụ phân tích thí nghiệm Tp. HCM, Công ty TNHH giám định Vina Control, trung tâm kỹ thuật đo lường chất lượng 3,…
– Lên chỉ tiêu phù hợp và tương ứng với sản phẩm cần kiểm nghiệm và theo quy chuẩn Việt Nam
+ Quyết định số 46/2007/QĐ Quy định giới hạn tối đa ô nhiễm sinh học và hoá học
+ QCVN 8-2:2011/BYT với nội dung là Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về giới hạn ô nhiễm kim loại nặng trong
+ QCVN 8-3:2012/BYT đối với ô nhiễm vi sinh vật
– Thời gian thực hiện kiểm nghiệm: 07 – 10 ngày làm việc
Cuối cùng, bạn sẽ nhận được phiếu kết quả kiểm nghiệm sản phẩm.
